KOÇ KATIMI : “Bereketli Bir Yılın İlk Adımı!”
KOÇ KATIMI : “Bereketli Bir Yılın İlk Adımı!”
Koyunculukta her yılın en heyecanlı dönemi kuşkusuz koç katımıdır. Çünkü bu dönem, gelecek yılın kuzularının temelini oluşturur.
Sürüde verim, bereket ve kazanç doğrudan bu dönemde yapılan hazırlığa bağlıdır.
Yazan: Burak AYCAN – Ar-ge Uzmanı (Ziraat Yük. Müh. / Zooteknist)
Koç Katımının Zamanı Neden Önemli?
Koç katımını doğru zamanda yapmak demek, kuzuların ilkbaharda meraların yemyeşil olduğu günlerde doğması demektir. Böylece kuzular hem bol ot bulur hem de güçlü büyür.
Koçlar sürüye çok erken katıldığında kuzular kışın ortasında doğar ve bakımları zor olabilir. Çok geç katımda kuzuların doğumu yaz sıcağına denk gelir. Bu durum gelişimlerinde problem yaratabilir. Koç katımında zamanlama bu yüzden çok önemlidir.
Katım Öncesi “Flört Dönemi”
Koçlar sürüye girmeden önce hem koyunlar hem de koçlar hazırlığa alınır. Bu dönemi adeta “flört dönemi” gibi düşünebiliriz:
- Koyunlara enerji ve protein yönünden zengin yem verilir. Bu sayede yumurtlama oranı artar. Bu dönemde firmamızın bu dönem için özel ürettiği Balyem Koyun Süt yemini kullanmanızı öneririz.
- Koçlar da boş bırakılmaz; tırnak, diş, üreme sağlığı kontrol edilir, kondisyonu düzeltilir.
- En önemlisi, koç etkisi denilen yöntemle koçların kokusu bile koyunlarda kızgınlık oluşturur. Bu sayede sürüdeki dişiler aynı dönemde kızgınlığa gelir.
Katımın Yönetimi
Bir koç aşım döneminde ortalama 30-40 koyunu rahatlıkla idare edebilmektedir. Katım süresi 30 – 45 gün tutulursa, dişilerin en az iki kez kızgınlık göstermesi sağlanabilir. Kontrollü çiftleştirme yapanlar, hangi koyunun hangi koçtan kuzuladığını kolayca takip edebilir. Bu da sürüde genetik kaliteyi artırır.
Katım Sonrası Sürprizler
Doğru besleme ve iyi bir yönetim ile kuzulama oranı %90’lara kadar çıkar. Üstelik kuzular topluca ve güçlü bir şekilde doğar. Bu da işletme için hem bakım kolaylığı hem de satışta avantaj demektir.
Koç katımı, sürünün geleceğini şekillendiren en kritik dönemeçtir. “Ne kadar hazırlık, o kadar bereket” sözü bu iş için tam yerinde bir ifadedir. Zamanında yapılan, iyi planlanan bir koç katımıyla sürünüzden bol ve sağlıklı kuzular almanız işten bile değil.
Kaynaklar
- Gürsoy, O. (2019). Koyun Yetiştiriciliği. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları.
- Kaymakçı, M. (2006). Koyun Yetiştiriciliği. Ege Üniversitesi Yayınları.
- Hafez, E. S. E., & Hafez, B. (2000). Reproduction in Farm Animals. 7th Edition, Lippincott Williams & Wilkins.
- TÜBİTAK-Tarım ve Orman Bakanlığı Yayınları (Çeşitli Raporlar, 2020-2023).